The Institution of Supervision in Polish Local Government in the Light of the Principle of Proportionality
DOI:
https://doi.org/10.46282/blr.2025.9.1.899Keywords:
Proportionality Principle, Supervision of Local Self-Government Units' Activities, Local Self-government, Supervisory MeasuresAbstract
The idea of the proportionality principle is related to the application of appropriately moderate actions of public authorities and minimising their interference in the sphere of individual rights and freedoms. This principle, also known as the principle of commensurability, is essentially addressed to the legislator and to public administration bodies, including supervisory bodies. The purpose of this paper is to present the institution of supervision in Polish local self-governments in the light of the proportionality principle. Establishing the legal basis of this principle and its impact on the application of supervisory measures in the Polish supervisory procedure concerning the activities of local self-government units. This will, in the final assessment, allow conclusions to be drawn with regard to the legal issue considered.
References
Augustyniak, M. (2012). Organizacja i funkcjonowanie rady gminy [Organisation and functioning of the municipal council]. Warszawa, Wolters Kluwer.
Augustyniak, M. (2024). Ewolucja funkcji kontrolnej w organach stanowiących jednostek samorządu terytorialnego w latach 1990–2023 [The evolution of the control function in the constituent bodies of local authorities from 1990 to 2023]. In: J. Smarż, S. Fundowicz and P. Śwital (Eds.), Założenia nauki administracji. Warszawa Wolters Kluwer.
Barak, A. (2012). Proportionality: Constitutional rights and their limitations. Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9781139035293
Chlipała, M. (2005). Zarządzenie zastępcze wojewody jako środek nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego [Substitute order of the provincial governor as a means of supervising the activities of local government]. Samorząd Terytorialny [Local self-government], 7–8, 82.
Chlipała, M. (2014). Zasada proporcjonalności nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego [Principle of proportionality of supervision of local government activities]. Samorząd Terytorialny [Local self-government], 3, 28.
Dąbek, D. and Zimmermann, J. (2005). Decentralizacja poprzez samorząd terytorialny w ustawodawstwie i orzecznictwie prokonstytucyjnym [Decentralisation through local government in pro-constitutional legislation and jurisprudence]. In: P. Sarnecki (Ed.), Samorząd terytorialny: Zasady ustrojowe i praktyka [Local self-government: system principles and practice]. Warszawa, Publisher: SGH.
Dolnicki, B. (1997). Klasyfikacja środków nadzorczych nad samorządem terytorialnym w ustawodawstwie polskim [Classification of supervisory measures over local government in Polish legislation]. Samorząd Terytorialny [Local self-government], 6, 47.
Dolnicki, B. (2005). Ewolucja nadzoru nad samorządem terytorialnym – wnioski de lege ferenda [Evolution of local government supervision - de lege ferenda conclusions]. In: Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania [Public administration entities and their legal forms of operation]. Toruń, Publisher: Scientific Society for Organisation and Management ‘Organiser's House’.
Dolnicki, B. (2009). Samorząd terytorialny [Local self-government] (4th ed.). Warszawa, Wolters Kluwer.
Dolnicki, B. (2012). Samorząd terytorialny [Local self-government]. Warszawa. Wolters Kluwer.
Dolnicki, B. (2015). Ewolucja nadzoru nad samorządem terytorialnym [The evolution of local government supervision]. Samorząd Terytorialny [Local self-government], 3, 66.
Duniewska, Z. (2022). The proportionality principle and administrative law – selected issues. Studia Prawno-Ekonomiczne, 123, 9-26, https://doi.org/10.26485/SPE/2022/123/1 DOI: https://doi.org/10.26485/SPE/2022/123/1
Emiliou, N. (1996). The principle of Proportionality in European Law: A Comparative Study. Kluwer Law International.
Garlicki, L. and Wojtyczek, K. (2016). Komentarz do art. 31 Konstytucji RP [Commentary on Article 31 of the Polish Constitution]. In M. Zubik (Ed.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej: Komentarz. Tom II [Constitution of the Republic of Poland: Commentary. Volume II] (2nd ed.). Warszawa, Wolters Kluwer.
Izdebski, H. (2008). Samorząd terytorialny: Podstawy ustroju i działalności [Local government: Fundamentals of organisation and operation]. Warszawa, Wolters Kluwer Polska.
Jagielski, J. (1999). Kontrola administracji publicznej [Control of public administration]. Warszawa, Woletrs Kluwer.
Kijowski, D. (1999). Zasada adekwatności w prawie administracyjnym [Principle of adequacy in administrative law]. Państwo i Prawo [State and Law], (4), 59-68.
Leoński, Z. (2006). Samorząd terytorialny w RP [Local government in the Republic of Poland]. Warszawa, C. H. Beck.
Martysz, Cz. (2010). Zasady ogólne [General principles]. In: G. Łaszczyca, Cz. Martysz, A. Matan (Eds.), Kodeks postępowania administracyjnego: Komentarz [Administrative Procedure Code: Commentary]. Vol. I, 1–103. LEX a Wolters Kluwer business.
Mudrecki, A. (2020). Zasada proporcjonalności w prawie podatkowym [Proportionality principle in tax law]. Warszawa, Woletrs Kluwer.
Saganek, P. (2008). Komentarz do art. 5 [Commentary on Article 5]. In A. Wróbel (Ed.), Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską: Komentarz. Tom I [Treaty establishing the European Community: Commentary. Volume I], 1–60. Kraków-Warszawa.
Śledzińska-Simon, A. (2019). Analiza proporcjonalności ograniczeń konstytucyjnych praw i wolności: Teoria i Praktyka [Analysis of the proportionality of restrictions on constitutional rights and freedoms: Theory and Practice]. E-Wydawnictwo Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego [E-Publishing Legal and Economic Digital Library, Faculty of Law, Administration and Economics, University of Wrocław].
Trzciński, J. (2023). Bezpośrednie stosowanie Konstytucji przez sądy administracyjne [Direct application of the Constitution by administrative courts]. Warszawa, Wolters Kluwer.
Wajda, P. (2016). Zasada proporcjonalności [Proportionality principle]. In: R. Grzeszczak and A. Szczerba-Zawada (Eds.), Prawo administracyjne Unii Europejskiej [Administrative law of the European Union]. Warszawa, EuroPra Law Publishing Institute.
Wróbel, A. (2023). Komentarz do art. 8 [Commentary on article 8]. In: M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz and A. Wróbel (Eds.), Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego [Commentary updated to the Code of Administrative Procedure]. LEX/el.
Wyrzykowski, M. and Ziółkowski, M. (2012). Konstytucyjne zasady prawa i ich znaczenie dla interpretacji zasad ogólnych prawa i postępowania administracyjnego [Constitutional principles of law and their relevance to the interpretation of general principles of law and administrative procedure]. In: R. Hauser, Z. Niewiadomski and A. Wróbel (Eds.), System Prawa Administracyjnego: Konstytucyjne podstawy funkcjonowania administracji publicznej [System of Administrative Law: Constitutional foundations of public administration] (pp. 42-45). Vol. 2 . C.H. Beck Instytut Nauk Prawnych PAN.
Zakolska, J. (2008). Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego [The principle of proportionality in the case law of the Constitutional Court]. Warszawa, Sejm Publishing House.
Jurisprudence:
Decision of the Constitutional Tribunal of 26.04.1995, K 11/94, OTK 1995, no. 1, item 12.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 10.12.2013, U 5/13, OTK-A 2013, no. 9, item 136.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 11.02.2014, P 24/12, OTK-A 2014, no. 2, item 9.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 9.10.2012, P 27/11, OTK-A 2012, no. 9, item 104.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 18.07.2013, SK 18/09, OTK-A 2013, no. 6, item 80 point III.6.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 20 March 2007, K 35/05, OTK ZU 2007, no. 3A, item 28.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 31 January 2013, OTK ZU 2013, no. 1A, item 7.
Resolution of the Constitutional Tribunal of 5 October 1994, W 1/94, Wspólnota 1994, no. 48, p. 18.
Judgment of the Supreme Administrative Court of 17.05.2013. I FSK 435/13, LEX no. 1369482.
Judgment of the Supreme Administrative Court of 14.06.2011. (II GSK 632/10), II GSK 632/10, LEX no. 1083328.
Judgment of the Supreme Administrative Court of 23.12.2004, OSK 981/04, LEX no. 819271.
Judgment of the Supreme Administrative Court in Lublin of 12 October 1990 (SA/Lu 663/90, ONSA 1990, no. 4, item 6).
Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Kraków of 14.12.2017, II SA/Kr 1283/17, LEX no. 2427470.
Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gdańsk of 22.03.2018, III SA/Gd 97/18, LEX no. 2474020.
Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gdańsk of 29.03.2018, III SA/Gd 125/18, LEX no. 2473988.
Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gorzów Wielkopolski of 17 September 2009 (II SA/Go 514/09, LEX no. 569879).
Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Gliwice of 1 October 2010 (III SA/Gl 2083/10, LEX no. 756684).
Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Kraków of 22.04.2024, III SA/Kr 30/24, LEX no. 3710906.
Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Szczecin of 7.03.2024, II SA/Sz 1029/23, LEX no. 3705494.
Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Lublin of 25.04.2017, II SA/Lu 1291/16, LEX no. 2291389.
Judgment of the Voivodeship Administrative Court in Kraków of 17 May 2017, III SA/Kr 345/17, LEX no. 2298882.
Legal acts
Act of 14 June 1960 - Code of Administrative Procedure (Dz.U.2024.572).
Act of 8 March 1990 on municipal/commune self-government (Journal of Laws of 2023, item 40, as amended).
Act of 5 June 1998 on county self-government (Dz.U.2024.107).
Act of 5 June 1998 on voivodeship self-government (Dz.U.2024.566).
Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 (Journal of Laws of 1997, No. 78, item 483).
The European Charter of Local Self-Government drawn up in Strasbourg on 15.10.1985 (OJ of 1994, No. 124, item 607, as amended).
Treaty on European Union (consolidated version: OJ EU L 202 of 2006, p. 13).
Downloads
Published
License
Copyright (c) 2025 Bratislava Law Review
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
The Author(s) transfers copyright to the Article to the Publisher of the Journal by the Licence Agreement.
The Author(s) retains rights specified in the Licence Agreement.
The readers may read, download, copy, distribute, print, search, or link to the full texts of all of the Article of the Journal and use them for any other lawful purpose under specified Creative Commons Licence (CC BY-NC-ND 4.0).
How to Cite
